صدا و تق تق زانو،علت و درمان
کاسه زانو یکی از بزرگترین و پیچیده ترین مفصل های بدن انسان است. با توجه به این شرایط، مفصل زانو ممکن است دچار مشکلات خاصی شود. به یاد داشته باشید که صدای زانوهای شما هنگام نشستن یا ایستادن کاملا طبیعی و عادی است.لازم به ذکر است مجموعه‌ی فیزیوتراپی در منزل ایران فیزیو برای درمان عارضه ی صدا و تق تق مفاصل زانو از مدرن ترین تجهیزات فیزیوتراپی روز دنیا بهره می برد.
با افزایش سن زانوهای شما صدای بیشتری تولید می کنند. این به این دلیل است که غضروف با گذشت زمان شکل طبیعی خود را از دست می دهد و نامتقارن می شود. به این ترتیب، هنگامی که غضروف فرسوده می شود، صدایی در مفصل زانو شنیده می شود. توجه به این نکته ضروری است که در بیشتر موارد شنیدن صدای کلیک در زانو جای نگرانی ندارد. اما در برخی موارد لازم است در این مورد به فیزیوتراپیست مراجعه شود.
به طور کلی صدای زانو را می توان در یکی از این سه قسمت بررسی کرد.
_صدای زانو بدون درد:
بسیاری از افراد در طول زندگی خود این حالت را تجربه می کنند. به این ترتیب هنگام حرکت دادن زانو صدایی به گوش می رسد اما این حالت با درد همراه نیست. این وضعیت بی خطر است و نیازی به نگرانی در مورد استفاده از درمان های خاص برای خلاص شدن از آن نیست.
_صدای زانو ناشی از آسیب:
: گاهی اوقات، زانو به دلیل شرایط مختلف مانند ضربه در حین ورزش، تصادف یا زمین خوردن آسیب ببیند. در چنین مواقعی به دلیل چرخش زانو در جهت اشتباه، صدا با درد همراه است و می تواند باعث آسیب بیشتر به زانو شود.
صدا دادن زانو بدون آسیب دیدگی قبلی:
گاهی اوقات زانو بدون آسیب یا تحت شرایط خاصی صدا می دهد. این حالت در انسان در اثر برخی بیماری ها مانند آرتروز و علل مشابه قابل مشاهده است.
علل و دلایل صدا و تق تق زانو
_کندرو مالاسی پاتلا:
این مشکل ناشی از افزایش ساییدگی بین کشکک و استخوان ران است و باعث درد زانو در این ناحیه از بدن می شود. این عارضه معمولاً در افرادی که ورزش‌هایی مانند فوتبال، راگبی و تنیس انجام می‌دهند رخ می‌دهد و در زنان شایع‌تر از مردان است. در این حالت زانو هنگام خم شدن یا ایستادن صدا تولید می کند.
تغییر شکل غضروف:
همانطور که قبلا ذکر شد، غضروف می تواند به مرور زمان فرسوده شود و شکل طبیعی خود را از دست بدهد، این وضعیت باعث ایجاد صدا در هنگام چمباتمه زدن یا ایستادن می شود.
عدم انعطاف رباط ها:
بافتی که استخوان ها را به استخوان های دیگر متصل می کند، رباط نامیده می شود و می تواند با حرکت دچار تنش و گرفتگی شود. هنگامی که این بافت نرم در سایر بافت ها یا استخوان ها گیر می کند، می تواند باعث ایجاد صدای مفصل شود. این وضعیت می تواند در ارتباط با بافت اسکار در مفصل نیز دیده شود. در واقع، بافت اسکار نیز می تواند باعث ایجاد صدا در هنگام حرکت مفصل زانو شود.
آسیب دیدگی رباط ها:
همانطور که قبلا ذکر شد، مفصل زانو از رباط ها و تاندون های زیادی تشکیل شده است که همگی مستعد آسیب هستند. اگر صدای بلندی از مفصل زانو شنیده اید، پس این صدا با تورم مفصل همراه است، ممکن است یکی از رباط های مختلف اطراف مفصل زانو را پاره کرده یا آسیب دیده باشید. در این مورد، یادآوری این نکته ضروری است که زانو درد یک مشکل طبیعی است، اما زمانی که این نارسایی زانو با درد یا تورم همراه باشد، دیگر این وضعیت طبیعی تلقی نخواهد شد.
آرتروز:
آرتروز باعث نازک شدن غضروف انتهای استخوان ها می شود. این وضعیت می تواند سطح مفصل زانو را سفت کند و در موارد شدید حتی منجر به از بین رفتن سطح خارجی استخوان و آسیب غضروف شود. این می تواند باعث ایجاد صدا در مفصل زانو به دلیل مالش استخوان ها به یکدیگر شود. بروز این مشکل برای بیمار با درد همراه بوده و صدای حاصله پیوسته است.
زانوی دونده:
یکی دیگر از مشکلات رایج در این ناحیه سندرم درد کشکک یا زانوی دونده نام دارد. این وضعیت می تواند باعث ایجاد صدای غیرطبیعی یا احساس دلخراشی در ناحیهی زانو و زیر کشکک شود. رابطه ایجاد شده در این شرایط این وضعیت بیش از آنکه شنیده شود احساس می شود.
حباب های گاز:
یکی از علل شایع درد مزمن و صدا دادن زانو، تجمع حباب های گاز در داخل زانو و ترکیدن این حباب ها است. این وضعیت می تواند ناشی از ساییدگی و پارگی رباط ها و تاندون ها در ناحیه مفصل باشد. با این حال، مهم است بدانید که همیشه احتمال تشکیل حباب های گاز در داخل زانو وجود دارد. این حباب ها معمولاً به دلیل تغییر فشار روی مفصل به دلیل فعالیت های عادی روزانه ایجاد می شوند.
وقتی این حباب ها می ترکند، صدایی در مفصل ایجاد می کنند. در پزشکی به این پدیده «کاویتاسیون» می گویند. این شرایط بسیار شایع هستند و نیازی به درمان خاصی ندارند. به طور مشابه، با حرکت عادی مفصل، یک تاندون یا رباط می تواند کشیده شود و باعث ایجاد صدا شود. این شرایط خطری برای مفصل ایجاد نمی کند و به عنوان مشکلات رایج در نظر گرفته می شود.
آسیب های منیسک:
منیسک یک حلقه C شکل از غضروف است که در دو طرف زانو قرار دارد. منیسک می تواند بالشتک مناسبی برای مفصل فراهم کند و حرکت آن را صاف کند. پارگی منیسک می تواند در اثر پیچش ناگهانی یا حرکت شدید مفصل ایجاد شود.
پارگی و آسیب به منیسک زانو تقریباً همیشه با درد و تورم همراه است و می تواند در هنگام حرکت مفصل صدایی قابل شنیدن ایجاد کند. در صورت مواجه شدن با این شرایط، لازم است در اسرع وقت به مراکز درمانی مراجعه کنید.
روش تشخیص تق تق و صدای زانو
اگر صدای زانو با درد یا مشکلات حرکتی همراه باشد، باید از مراقبت های پزشکی استفاده کنید تا مشخص شود آیا آسیبی وجود دارد که می تواند باعث ایجاد این عارضه در بدن شود یا خیر. در چنین مواقعی فیزیوتراپیست می تواند وضعیت زانوی بیمار را ببیند و علت ایجاد صدا را بیابد. همچنین پزشک می تواند درمان مناسب را برای حل مشکل بیمار ارائه دهد.
وقتی صدای زانو با علائم دیگری مانند درد یا تورم همراه نباشد، احتمالاً جای نگرانی نیست. در بیشتر موارد، صدای زانو به دلیل آزاد شدن هوای بیش از حد جمع شده در مفصل ایجاد می شود. این وضعیت همچنین می تواند نشان دهنده نارسایی مفصل به دلیل وزن زیاد یا ساییدگی در ناحیه مفصل باشد. این حالت شبیه حس یا صدایی است که هنگام ترکاندن مفاصل انگشتان دست یا مفاصل یا سایر قسمت های بدن ایجاد می شود.
برای تعیین اینکه کدام شرایط باعث ایجاد صدای زانو می شود، پزشک سابقه مشکلات بیمار را می گیرد و ممکن است سوالات خاصی در مورد فعالیت های اخیر بیمار بپرسد. اگر صدا در زانو بعد از آسیب به زانو رخ داده است، مهم است که در طول معاینه با پزشک مشورت کنید. اگر این وضعیت با علائم دیگری مانند التهاب و تورم زانو همراه باشد، پزشک می تواند بر اساس علائم مشکل را تشخیص داده و از روش درمانی زانو درد برای آن استفاده کند. ارزیابی بیشتر در این مورد می تواند با تهیه عکسبرداری با اشعه ایکس یا MRI از مفصل زانو انجام شود. در برخی موارد، پزشک ممکن است مقداری از مایع سینوویال را از زانو خارج کرده و برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه بفرستد. علاوه بر این، پزشک ممکن است از بیمار بخواهد که آزمایش خون انجام دهد.
درمان صدا و تق تق زانو
همانطور که گفته شد در درمان صدای زانو در وضعیت شایع و طبیعی که خطری برای مفصل زانو ایجاد نمی کند، این صدا به تنهایی نیاز به درمان خاصی ندارد. با این حال، در برخی موارد، صدای زانو پس از آسیب یا پارگی رباط رخ می دهد و ممکن است در نتیجه شرایطی مانند آرتروز یا نرم شدن غضروف کشکک (کندرومالسی پتلا) باشد.
در این شرایط استفاده از داروهای مسکن و ضد التهاب به بیمار توصیه می شود همچنین ممکن است برای بی حرکت کردن مفصل زانو از یک بریس استفاده شود.
در این وضعیت معمولاً بیمار را به یک برنامه توانبخشی با مراجعه به مراکز فیزیوتراپی توصیه می کنند تا قدرت و ثبات مفاصل زانو بازگردانده شود و دامنه حرکتی بهبود یابد.
در این حالت از تمرینات کششی و تقویتی برای حمایت از ماهیچه ها، تاندون ها و رباط های اطراف مفاصل و از بین بردن علل صدای زانو و تق تق در خانه استفاده می شود. ضعیف شدن عضلات چهار سر ران یکی از دلایل اصلی صدا دادن و تق تق زانو است و بنابراین ورزش های تقویتی در این ناحیه می تواند آن را بهبود بخشد.
